Το πρόγραμμα "Διαύγεια" φορέας διαφάνειας
Τα λειτουργικά προβλήματα που κατά καιρούς παρουσιάζει
Της Χρύσας Τσιώτση
Είναι αναμφισβήτητο ότι η δράση της Δημόσιας Διοίκησης πρέπει να διέπεται από διαδικασίες, οι οποίες μπορούν να εξασφαλίζουν την διαφάνεια και την δημοσιότητα. Προς επίτευξη αυτού του σκοπού, το Υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης εισήγαγε με το Νόμο 3861/2010, το πρόγραμμα «Διαύγεια». Πρόκειται για ένα πρόγραμμα, διαμέσου του οποίου, επιτυγχάνεται η δημοσιοποίηση όλων των αποφάσεων και ενεργειών της κρατικής εξουσίας και επιπλέον η κοινοποίηση όλων των στοιχείων, στα οποία στηρίχθηκε η κρατική δράση. Έτσι είναι εφικτή η πρόσβαση στα έγγραφα που βασίστηκε η απόφαση, καθώς και η πρόσβαση στην αιτιολογία της συγκεκριμένης ενέργειας-απόφασης.
Η διαφάνεια αφορά όχι μόνο στο Κράτος, αλλά και στα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου όσο και εκείνων των νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου του δημοσίου τομέα, τα οποία ελέγχονται από το Κράτος. Οπότε η αρχή της διαφάνειας περιλαμβάνει την υποχρέωση του Κράτους να δημοσιοποιεί τις πράξεις και τις ενέργειες του και το δικαίωμα της γνώσης των διοικητικών εγγράφων ή αρχείων που αναγνωρίζεται υπέρ των πολιτών.
Η αρχή της διαφάνειας θεμελιώνεται στο σύνταγμα στα άρθρα 5Α και 10 παρ. 3, με τα οποία κατοχυρώνεται το δικαίωμα στην πληροφόρηση. Ειδικότερα, το πρόγραμμα Διαύγεια του Ν. 3861/2010 στόχο έχει τη μέγιστη δυνατή δημοσιότητα της κυβερνητικής πολιτικής και της διοικητικής δραστηριότητας, τη διασφάλιση της διαφάνειας και την εμπέδωση της λογοδοσίας από την πλευρά των φορέων άσκησης της Δημόσιας εξουσίας.
Υπόχρεοι για ανάρτηση πράξεων και αποφάσεων στο Διαδίκτυο είναι κυρίως οι :
Πρωθυπουργός
Το Υπουργικό Συμβούλιο και τα συλλογικά κυβερνητικά όργανα
Υπουργοί,
Υφυπουργοί και Αναπληρωτές Υπουργοί
Γενικοί και Ειδικοί Γραμματείς
Όργανα Διοίκησης νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου
Οι Ανεξάρτητες Διοικητικές Αρχές (π.χ ΑΣΕΠ, ΕΕΤΤ, ΡΑΕ
Επιτροπή Ανταγωνισμού κ.λ.π.
Τα όργανα φορέων των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης
Όμως, το σύστημα δημοσίευσης στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως δεν υποκαθίσταται από την υποχρεωτική ανάρτηση των πράξεων και αποφάσεων στο πρόγραμμα Διαύγεια. Όταν οι πράξεις που κατά το Ν. 3861/2010 αναρτώνται στην Διαύγεια, δημοσιεύονται κατά νόμο στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, τότε η ισχύς τους αρχίζει από τη δημοσίευσή τους στο φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως. Απλώς, η ανάρτησή τους στη Διαύγεια συμβάλλει περισσότερο στη δημοσιοποίησή τους στο πλαίσιο της διαφάνειας που πρέπει να διέπει και να χαρακτηρίζει τις ενέργειες των οργάνων και των φορέων του Δημοσίου. Όταν όμως σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, για τις αναρτώμενες στο Διαδίκτυο πράξεις δεν προβλέπεται δημοσίευσή τους στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, η μη ανάρτησή τους στο Διαδίκτυο συνεπάγεται αδυναμία εκτέλεσής τους. Δεν αναρτώνται στο Διαδίκτυο πράξεις που περιλαμβάνουν δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα, ρυθμίσεις που αφορούν σε απόρρητα (π.χ κρατικά, επιχειρηματικά) καθώς και δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας.
Παρόλο που το πρόγραμμα Διαύγεια είναι πολύ χρήσιμο, έχει μερικά λειτουργικά προβλήματα, όπως μεταξύ άλλων: Δεν εξάγει στατιστικά δεδομένα, δεν υπάρχουν εργαλεία παρακολούθησης των δαπανών του Δημοσίου, δεν μπορεί κανείς να αναζητήσει με λέξεις κλειδιά στο περιεχόμενο των εγγράφων που αναρτώνται, αλλά μόνο στους τίτλους τους. Το Υπουργείο κατανοώντας τις προαναφερθείσες δυσλειτουργίες του προγράμματος, καλεί όποιον πολίτη μπορεί να αναπτύξει μία εφαρμογή χρήσιμη για το πρόγραμμα Διαύγεια να την αποστείλει στην σχετική ηλεκτρονική διεύθυνση που υπάρχει στη Διαύγεια.
Μπορείτε στο link: http://opendata.diavgeia.gov.gr/ να δείτε τις εφαρμογές που αναπτύχθηκαν από πολίτες, και αξιοποίησαν την υπηρεσία διάθεσης ανοικτών δεδομένων του προγράμματος Διαύγεια. Έτσι το κράτος παρέχει έμπρακτα στον πολίτη τη δυνατότητα πρόσβασης στην διοικητική πληροφορία και ελέγχου αυτής και κατ’ αυτόν τον τρόπο, ο πολίτης επανακτά την εμπιστοσύνη του απέναντι στο Κράτος.
0 Comments :
Δημοσίευση σχολίου