Του Χάρη Σαββίδη
hsav@pegasus.gr
hsav@pegasus.gr
Ακρως ανησυχητικές ομοιότητες με τη δεκαετία του '30 παρουσιάζει η αμερικανική οικονομία και κυρίως η Wall Street. Ένα εντυπωσιακό διάγραμμα κυκλοφορεί τελευταία στο διαδίκτυο, παραθέτοντας την πορεία του δείκτη Dow Jones την περίοδο 1930-1936 με την πορεία του S&P-500 από το 2007 μέχρι τα τέλη του 2013.
Η αρχή του 2014 δεν έχει δικαιώσει τις ανησυχίες, αν και τις τελευταίες ημέρες είναι ξεκάθαρο ότι η αγορά αναζητά κατεύθυνση. Μέχρι τα τέλη του 2013, πάντως, οι γραμμές των δύο δεικτών (τότε και τώρα) συμπίπτουν σε εντυπωσιακό βαθμό, αν και βέβαια αυτό οφείλεται εν μέρει στην κατάλληλη επιλογή κλίμακας.
Εκείνο που ανησυχεί είναι ότι εφόσον οι δύο δείκτες συνεχίσουν να έχουν παρόμοια πορεία, το 2014 αναμένεται έτος με σημαντικές απώλειες για τη Wall Street. Ακολουθώντας την πορεία του Dow Jones την περίοδο 1936-1942, ο S&P-500 θα υποχωρήσει από τις 1.850 στις 1.100 μονάδες (περίπου 40%) για να ανακάμψει στη συνέχεια προς το επίπεδο των 1.500 μονάδων, στα μέσα του 2015. Στη συνέχεια οι διακυμάνσεις θα είναι έντονες αλλά η γενική πορεία πτωτική. Στο τέλος της δεκαετίας ο δείκτης μετά βίας θα διατηρείται περί των 1.200 μονάδων.
Η περίοδος 1936-42 ήταν βέβαια εξαιρετικά ιδιόμορφη, περιλαμβάνοντας την περίοδο προετοιμασίας για τον Πόλεμο και τα πρώτα χρόνια μετά την έκρηξή του. Κατά συνέπεια οι προβλέψεις για τα τέλη της δεκαετίας ακούγονται ιδιαίτερα επισφαλείς. Εκείνες, όμως, για τα αμέσως επόμενα χρόνια δείχνουν περισσότερο πειστικές. Τη δεκαετία του '20 το πλουσιότερο 10% των Αμερικανών κατάφερε να αυξήσει σημαντικά το μερίδιό του στον παραγόμενο πλούτο, φτάνοντας να δρέπει περίπου το ήμισυ της παραγωγής. Το αποτέλεσμα ήταν μια κρίση υπερπαραγωγής. Από τα μέσα της δεκαετίας του '30, με την εφαρμογή του «new deal», οι ανισότητες περιορίστηκαν.
Τις πρώτες δεκαετίες μετά τον Πόλεμο, στο πλουσιότερο 10% των Αμερικάνων κατέληγε περίπου το ένα τρίτο του εισοδήματος. Από τις αρχές της δεκαετίας του '80, η επικράτηση του νεοφιλελευθερισμού πυροδότησε νέα αύξηση των ανισοτήτων. Καθ' όλη τη δεκαετία του '90 το μερίδιο των πλουσιότερων Αμερικάνων αυξανόταν σταθερά και τα τελευταία δέκα χρόνια έχει επιστρέψει πάνω από το 45%. Μαζί του επέστρεψε και η κρίση υπερπαραγωγής.
Μια δεύτερη σημαντική ομοιότητα με τη δεκαετία του '30 αφορά την πορεία του βασικού επιτοκίου δανεισμού. Και τότε το επιτόκιο βρισκόταν περίπου στο 5% όταν ξέσπασε η κρίση και μειώθηκε απότομα προς το μηδέν. Ακολούθησε μια μακρά περίοδος μηδενικών επιτοκίων, αν και στα πρώτα χρόνια υπήρχαν ανοδικά ξεσπάσματα. Κατά βάση, όμως, την περίοδο 1927-1935 το βασικό επιτόκιο στις ΗΠΑ ακολούθησε πορεία αντίστοιχη εκείνης που έχει ακολουθήσει την τελευταία εννεαετία. Τα σχεδόν μηδενικά επιτόκια τροφοδοτούσαν και τότε τη Wall Street με φθηνό χρήμα. Μετά το 1936, όμως, τα μηδενικά επιτόκια δεν αρκούσαν για να συνεχιστεί η άνοδος. Τον επόμενο χρόνο η οικονομία επέστρεψε στην ύφεση και μαζί της οι... αρκούδες στην αγορά.
http://www.imerisia.gr/
0 Comments :
Δημοσίευση σχολίου