Συνέντευξη με τη ΜΑΡΙΑ Θ. ΒΙΔΑΛΗ
Η ιδέα γεννήθηκε κατά τη διάρκεια της διδακτορικής της
Τα εξωκλήσια της Τήνου», εκδόσεις Futura και Δημοτική Επιχείρηση Ανάπτηξης Δήμου Εξωμβούργου Τήνου. Μιλάμε με τη Μαρία Βιδάλη, αρχιτέκτονα, με μεταπτυχιακές σπουδές στην ιστορία και φιλοσοφία της αρχιτεκτονικής, η οποία αυτό τον καιρό εκπονεί διδακτορική διατριβή στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
- Οδηγός για την Τήνο;
«Το βιβλίο δεν αποτελεί οδηγό για την Τήνο. Ομως χαράζει τη δική του διαδρομή μέσα στα χωριά και το τοπίο της Τήνου, η οποία θα μπορούσε να αποτελέσει ουσιαστική εμπειρία για τον επισκέπτη του νησιού και να του επιτρέψει να πλησιάσει πραγματικά στα βαθύτερα πολιτιστικά του στοιχεία».
- Τι πραγματεύεται;
«Ενα φαινόμενο των ημερών μας, όπως εξελίχθηκε ιστορικά. Αυτό που επιχειρεί να αποδώσει είναι η σχέση του εξωκλησιού με τη ζωή του χωριού και την τοπογραφία του νησιού, καθώς και τη σημασία τους στο πλαίσιο ενός ευρύτερου προβληματισμού ως προς τη σχέση της αρχιτεκτονικής με τον άνθρωπο».
- Είναι ιστορικό βιβλίο;
«Μέσα από χαρακτηριστικά παραδείγματα και αναφορές προσεγγίζεται η θεματολογία του εξωκλησιού και ό,τι συνδέεται με αυτό, επί παραδείγματι, οι λειτουργίες, τα πανηγύρια, ως κοινωνικά γεγονότα σημαντικής συμβολικής αξίας. Δεν εστιάζεται σε συγκεκριμένη ιστορική περίοδο ή αρχιτεκτονική μορφολογία, αλλά περισσότερο επικεντρώνεται στη σημασία της συνέχειας της παράδοσης. Μέσω της μελέτης αυτής θέλησα να επιχειρήσω μια συνδυαστική θεώρηση των τελετών σε σχέση με τη δομή του χωριού, την αρχιτεκτονική του τόπου, τη σχέση του χωριού με το τοπίο, τη θρησκεία, τις παραδόσεις και τη θέση του εξωκλησιού στο τοπίο».
- Τι είναι το ξωκλήσι;
«Τοποθετημένο έξω από την τάξη και τη δομή του χωριού, δημιουργεί μια νέα χωρική σχέση, αποτελεί ένα δεύτερο κέντρο του ανθρώπου μέσα στη φύση μέσω της θρησκείας. Ο άνθρωπος μέσα από τα πανηγύρια και τις μετακινήσεις του προς το εξωκλήσι δημιουργεί μια αλληλεπίδραση μεταξύ φύσης και χωριού και μια συνέχεια της παράδοσης στο σύγχρονο κόσμο».
- Κάποια τυπολογία;
«Ανάμεσα στα εξωκλήσια του νησιού, αναφέρομαι περισσότερο στα δίκογχα εξωκλήσια, από τα οποία τα περισσότερα είναι ιδιωτικά. Χαρακτηριστικό τους στοιχείο αποτελούν οι δύο αρχιτεκτονικά ίσες κόγχες, αντί για μία ή τρεις, τοποθετημένες συμμετρικά στο ιερό του ναού. Η τοποθεσία και εικονογραφία του ναού υποστηρίζουν την ταφική του χρήση, ενώ η μία κόγχη του είναι αφιερωμένη στην τέλεση της Θείας Ευχαριστίας και η δεύτερη έχει νεκρική χρήση».
- Το ξωκλήσι σήμερα;
«Σήμερα πολλές οικογένειες μνημονεύουν τους προγόνους τους στο ιδιωτικό τους εξωκλήσι. Τα πανηγύρια και οι τελετές ανανεώνουν την παράδοση των εξωκλησιών, ενώ μορφώνουν τη θεμελιώδη για τον άνθρωπο αίσθηση της συνέχειας, χωρίς αυτό να ταυτίζεται με μία νοσταλγική ανάγκη μέσω της θρησκείας. Ο άνθρωπος στο χώρο του εξωκλησιού, ως όριο και ενδιάμεσο μεταξύ του γήινου και θεϊκού κόσμου, επαναπροσδιορίζει τη σχέση του με το χωριό, την κατοικία του, τον πολιτικά οργανωμένο χώρο του και κατόπιν επιστρέφει στην καθημερινότητά του. Οι τοπογραφίες των χωριών με τους ναούς τους λειτουργούν ως συγκεκριμένοι, σταθεροί σκευοφύλακες αυτής της συνέχειας πολιτισμού και παράδοσης».
0 Comments :
Δημοσίευση σχολίου