Το έθιμο «Φαναράκια» στην Τήνο Έβελυν Φώσκολου

Στις 30 Ιανουαρίου, έχουμε διπλή γιορτή στο νησί μας με τον εορτασμό των Τριών Ιεραρχών
και της επετείου της Ευρέσεως της Ιεράς εικόνας της Παναγίας μας, αναβιώνοντας το έθιμο

«Φαναράκια».

Η μοναχή Πελαγία από το μοναστήρι της Παναγίας των Αγγέλων στο Κεχροβούνι, είδε ένα όνειρο που επαναλήφθηκε τρεις συνεχόμενες Κυριακές τον Ιούλιο του 1822 και υποχρέωσε τους Τηνίους να σκάψουν στο σημείο που υπέδειξε στη μοναχή η Παναγία για να βρουν την εικόνα.

Κάθε χωριό είχε αναλάβει να σκάβει με τη σειρά ξεκινώντας στις 23 Ιουλίου 1822. Ήταν τέλη Ιανουαρίου 1823 και ήταν η σειρά των Φαλαταδιανών να σκάψουν όταν η αξίνα του Εμμανουήλ Μάτσα ή Σπανού έπεσε επάνω στην εικόνα της Παναγιάς.

Η είδηση έφθασε σε κάθε σημείο του νησιού και αμέσως όλοι οι Τήνιοι παράτησαν κάθε ασχολία και έτρεξαν να δουν και να προσκυνήσουν την εικόνα. Επειδή νύχτωνε πήραν μαζί τους όλοι κι από ένα λαδοφάναρο και εκείνη τη νύχτα όλα τα σοκάκια και τα μονοπάτια του νησιού γέμισαν φώτα.

Το Έθιμο «Φαναράκια» 

Από τότε, μαζί με τον εορτασμό της εικόνας, καθιερώθηκε και η λαμπαδηφορία, γνωστή ως «Φαναράκια», όπου συμμετέχουν όλοι οι Τήνιοι. Κάθε 30 Γενάρη η νύχτα είναι πιο φωτεινή.

Νωρίς το απόγευμα της παραμονής, κόσμος πολύς αρχίζει να συγκεντρώνεται στο μεγάλο προαύλιο της εκκλησίας της Μεγαλόχαρης. Ο κύριος λόγος όμως ανήκει στη νεολαία του νησιού και στους μαθητές όλων των σχολείων της Τήνου, οι οποίοι ξεκινούν από τα σχολεία τους και καταφτάνουν στον περίβολο της Παναγίας μαζί με τους ντόπιους αλλά και όσους επισκέπτες βρίσκονται στο νησί με τα φαναράκια τους στα χέρια.

Κάθε Τήνιος έχει το δικό του φαναράκι. Ξύλινα σκαλιστά φαναράκια που απεικονίζουν την Παναγία, την «Έλλη», καράβια και ό,τι σχέδιο βάζει ο νους. Γύρω είναι τυλιγμένα με πολύχρωμες ζελατίνες για να μη σβήνει το κεράκι από τον αέρα. Για να μη συμβούν απρόοπτα κρέμονται από ψηλά ξύλινα κοντάρια που κρατούν οι κάτοχοί τους.

Κατά τη λαμπαδηφορία ανάμεσα στα σοκάκια της Χώρας σχηματίζεται ένα εντυπωσιακό πολύχρωμο ποτάμι μέσα στη νύχτα, ήχοι από το «Δεύτε Τήνιοι πολίτες να πανηγυρίσομεν...» ακούγονται από τα στενά και ο νυχτερινός ουρανός φέγγει από τα βεγγαλικά που ρίχνουν τα αγκυροβολημένα πλοία στο λιμάνι.

Μετά το τέλος της πομπής φτάνοντας στον Ιερό Ναό των Τριών Ιεραρχών, σαν έθιμο τα παιδιά έσπαγαν με τα κοντάρια τους τις ζελατίνες από τα φαναράκια των συμμαθητών τους περιμένοντας την επόμενη χρονιά που θα τα έφτιαχναν για τον νέο εορτασμό.

Δείτε πλούσιο  φωτογραφικό υλικό εδώ

κείμενο: TINOS MAGAZINE
φωτογραφίες: Έβελυν Φώσκολου

(Οι φωτογραφίες προέρχονται απο τον εορτασμό στις 30 Ιανουαρίου 2012.)

Πηγή http://www.protagon.gr