Νομοσχέδιο για ΑμεΑ: Η κοινωνία προσαρμόζεται στις ανάγκες τους 

Δεν είναι τα ατομα με αναπηρία που πρέπει να αλλάξουν ώστε να ενταχθούν στην κοινωνία. Πρέπει η κοινωνία να αλλάξει και να προσαρμοστεί στις ανάγκες των ατόμων με αναπηρία. Σε αυτό το πνεύμα, που αποτελεί άλλωστε και την πεμπτουσία της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία, κινείται νομοσχέδιο που προωθεί η κυβέρνηση.

Βασική επιδίωξη της νομοθετικής πρωτοβουλίας, που παρουσιάζει σήμερα η «Εφημερίδα των Συντακτών», είναι η μετάβαση της αντιμετώπισης της αναπηρίας από το ιατρικό (και κατ’ επέκταση ατομικό) μοντέλο στο κοινωνικό (δηλαδή το συλλογικό) μοντέλο.

Να πάψουν, με απλά λόγια, τα ατομα με αναπηρία να αντιμετωπίζονται ως «αδύναμοι ασθενείς» και να αποτελέσουν ενεργά μέλη μιας κοινωνίας που τα εντάσσει ισότιμα σε κάθε κοινωνική και οικονομική πτυχή της. Σε αυτό το σκεπτικό μάλιστα εντάσσεται και η αλλαγή στον ορισμό της αναπηρίας.

Ως ατομα με αναπηρία ορίζονται με τις προωθούμενες διατάξεις «τα άτομα με μακροχρόνιες σωματικές, ψυχικές, διανοητικές ή αισθητηριακές αδυναμίες οι οποίες, σε αλληλεπίδραση με διάφορα εμπόδια, μπορούν να παρεμποδίσουν την πλήρη και αποτελεσματική συμμετοχή τους στην κοινωνία επί ίσοις όροις με τα υπόλοιπα μέλη του κοινωνικού συνόλου». Με αυτόν τον γενικό όρο θα πρέπει να συμφωνούν ενδεχόμενοι νεότεροι ειδικοί ορισμοί.

Η Σύμβαση του ΟΗΕ -μια παγκόσμια νίκη του αναπηρικού κινήματος- αν και αποτελεί νόμο της χώρας από το 2012, ακόμη δεν έχει εφαρμοστεί στην πράξη.

Ετσι λοιπόν, το νομοσχέδιο που αναμένεται να θέσει προς διαβούλευση το αργότερο εντός του Μαΐου ο υπουργός Επικρατείας, Χριστόφορος Βερναρδάκης, έρχεται όχι μόνο να καλύψει ένα μεγάλο νομικό κενό, αλλά και να διασφαλίσει διεθνώς κατοχυρωμένα δικαιώματα για πλήθος συμπολιτών μας, που υπολογίζονται τουλάχιστον στο 10% των κατοίκων της χώρας μας (1.000.000 άνθρωποι, σύμφωνα με ποσοστά της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας και κρατικών φορέων – επίσημη απογραφή δεν υπάρχει).

Δημόσιος και ιδιωτικός τομέας
Οι προωθούμενες διατάξεις έχουν πεδίο εφαρμογής στο Δημόσιο, αλλά και σε κάθε ιδιωτική επιχείρηση που παρέχει υπηρεσίες ή είναι ανοιχτή στο κοινό.

Ανάμεσα στις γενικές υποχρεώσεις που θεσπίζονται για δημόσιες υπηρεσίες ή επαγγελματίες είναι η προσβασιμότητα των ΑμεΑ σε υποδομές, υπηρεσίες και αγαθά, αλλά και η παροχή πληροφοριών και η δυνατότητα επικοινωνίας με κάθε προσβάσιμη μορφή (π.χ. με Κώδικα Μπράιγ).

Ισότιμη πρόσβαση των ΑμεΑ προωθείται και στο ηλεκτρονικό περιβάλλον, ιδίως στον τομέα των επικοινωνιών και των πληροφοριών, συμπεριλαμβανομένων των μέσων ενημέρωσης και των υπηρεσιών διαδικτύου. Αυτό σημαίνει ανανέωση ιστότοπων και, ανάμεσα σε άλλα, ενσωμάτωση λογισμικού για την αναπαραγωγή κειμένων με σύστημα ομιλίας.

Ειδικά κατά τις συναλλαγές των ΑμεΑ με το Δημόσιο, τα όργανα της διοίκησης προβλέπεται να κοινοποιούν στους εξυπηρετούμενους όλα τα απαιτούμενα δημόσια έγγραφα σε προσβάσιμη μορφή.

Δράσεις ενημέρωσης και κατάρτισης σε θέματα δικαιωμάτων των ΑμεΑ προωθούνται για το προσωπικό του δημόσιου τομέα, με σκοπό την ευαισθητοποίηση των υπαλλήλων σε σχέση με την εν γένει συμπεριφορά τους ως προς τα ΑμεΑ και στόχο τη διαφύλαξη των δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειάς τους.

Ακόμη, προς τον σκοπό της εκπαίδευσης των σπουδαστών, αλλά και της επαγγελματικής επιμόρφωσης των καταρτιζομένων σε θέματα δικαιωμάτων και ίσης μεταχείρισης ΑμεΑ, τα Ανώτατα και τα Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, το Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης, η Εθνική Σχολή Δικαστικών Λειτουργών και η Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας θα κληθούν να μεριμνήσουν ώστε να συμπεριλάβουν στα προγράμματα σπουδών τους και στα επιμορφωτικά σεμινάρια εκπαιδευτικές ενότητες που αφορούν τα δικαιώματα των ΑμεΑ.

Επίσης, η ΕΛΣΤΑΤ, βάσει της νομοθετικής πρωτοβουλίας, θα υποχρεούται να αναπτύσσει, να παράγει και να δημοσιεύει επίσημα στατιστικά στοιχεία για την αναπηρία στη χώρα. Αυτό αναμένεται να δώσει στην Πολιτεία τη δυνατότητα να γνωρίσει για πρώτη φορά λεπτομερώς πόσοι είναι οι ανάπηροι στη χώρα και με βάση τα στατιστικά δεδομένα να οργανώσει με αποτελεσματικότερο τρόπο τις παρεμβάσεις της για τη βελτίωσή της καθημερινότητάς τους.

Τέλος, καθιερώνονται θεσμικές αλλαγές για την παρακολούθηση της εφαρμογής της Σύμβασης του ΟΗΕ. Συγκεκριμένα, με απόφαση του εκάστοτε υπουργού, θα ορίζεται σημείο παρακολούθησης της Σύμβασης σε κάθε υπουργείο.

Σε συνέχεια της πρώτης νομοθετικής πρωτοβουλίας, με απόφαση του πρωθυπουργού θα οριστούν Κεντρικό Σημείο Επαφής στην κυβέρνηση και Συντονιστικός Μηχανισμός Παρακολούθησης της Σύμβασης. Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, «είναι πρόδηλο ότι η κεντρική πολιτική απόφαση της κυβέρνησης είναι η υλοποίηση στην πράξη της Σύμβασης και η θεσμοθέτηση κάθε αναγκαίου και πρόσφορου μέσου για την επίτευξη αυτού του σκοπού».

Πηγή: «Εφημερίδα των Συντακτών» – Ρεπορτάζ: Στέργιος Ζιαμπάκας

ΠΗΓΗ aftodioikisi.gr