Σύρου Δωρόθεος : «ΤΗ ΓΛΩΣΣΑ ΜΟΥ ΕΔΩΣΑΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ, ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΦΤΩΧΙΚΟ…»

 «ΤΗ ΓΛΩΣΣΑ ΜΟΥ ΕΔΩΣΑΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ, ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΦΤΩΧΙΚΟ…»

(Ελύτης)

            Της εθνικής μας ελευθερίας ο αοιδός, ο Διονύσιος Σολωμός, δεν είχε τίποτ’ άλλο στο νου του «πάρεξ  ελευθερία και γλώσσα».

            Και ο Νομπελίστας ποιητής του Αιγαίου εξομολογείται ότι «Τη γλώσσα μου έδωσαν ελληνική, το σπίτι φτωχικὸ στις αμμουδιὲς του Ομήρου...»

            Και δεν έχουν άδικο, μια και η γλώσσα, ως ανώτατο πολιτισμικό προϊόν, υποδεικνύει και εκφράζει την ψυχοσύνθεση και τη δυναμική ενός λαού, αποτελεί πεδίο, στο οποίο  απεικονίζονται τα γνωρίσματα του λαού-φορέα της.

            Γιατί, η γλώσσα αποτελεί στοιχείο ενότητας και διάκρισης ενός λαού·  η ύπαρξη ενός λαού πιστοποιείται με το ιδιαίτερο γλωσσικό του ιδίωμα· η εξαφάνιση ενός λαού επιτυγχάνεται με την αλλοίωση του γλωσσικού του αισθητηρίου και τη σταδιακή γλωσσική του αλλοτρίωση....

            Για μας τους Έλληνες, οι παραπάνω επισημάνσεις αποκτούν ιδιαίτερη σημασία, αν σκεφτούμε ότι η Ελληνική γλώσσα, με το τρισχιλιετές παρελθόν της, αποτέλεσε τη βάση της λατινικής, και κατά συνέπεια των νεώτερων ευρωπαϊκών γλωσσών, δάνεισε λέξεις στην ορολογία πλείστων επιστημών, εξέφρασε και έπλασε με τα υλικά της κορυφαία δημιουργήματα του παγκόσμιου πολιτισμού και έγινε φορέας του σωτηριώδους μηνύματος του Χριστού. 

            Παρ’ όλ’ αυτά, όμως, τραγικά επίκαιρες φαντάζουν, και σήμερα, οι εύστοχες επισημάνσεις ενός άλλου Νομπελίστα ποιητή μας, του Γιώργου Σεφέρη: «Ο Θεός μας χάρισε μια γλώσσα ζωντανή, εύρρωστη, πεισματάρα και χαριτωμένη, που αντέχει ακόμη, μολονότι έχουμε εξαπολύσει όλα τα θεριά να τη φάνε!».

            Γιατί, δεν είναι πια ο βάρβαρος, αλλόθρησκος και αλλόγλωσσος καταχτητής, ή ο πολιτισμένος αποικιοκράτης, που απειλεί τη γλώσσα μας με αφανισμό!

            Είμαστε εμείς οι Έλληνες, που με τη ξενομανία, το μιμητισμό και τα κόμπλεξ του ραγιαδισμού μας, οδηγούμαστε σε μια νέα άλωση, πολιτισμική αυτή τη φορά-και γι’ αυτό πολύ πιο επικίνδυνη!

            «… Να μαθαίνετε καλά την ελληνική γλώσσα. Ν’ αφιερώνετε πολλές ώρες, για να τη μάθετε καλά. Γιατί είναι μία πολύ καλή γλώσσα. Όλες οι ξένες γλώσσες έχουν δανειστεί πάρα πολλές λέξεις από την ελληνική. Και μ’ αυτή τη γλώσσα μίλησαν και φιλόσοφοι και συγγραφείς και ιστορικοί, όχι μονάχα στην αρχαιότητα και στο Βυζάντιο, αλλά αν σκεφτείτε ότι μία μικρή χώρα έχει πάρει δύο Νάμπελ Λογοτεχνίας, πάει να πει ότι αυτή η γλώσσα είναι πολύ δυνατή. Ο Σεφέρης, ο Ελύτης, οι Νομπελίστες μας, ο Καβάφης, ο Ρίτσος, ο Καζαντζάκης είναι μερικά από τα ονόματα, που τιμά η διεθνής κοινότητα και τους διαβάζει. Και θέλω αυτούς τους μεγάλους ποιητές να τους διαβάζετε στο πρωτότυπο, και όχι στη μετάφραση… Και θέλω το ‘Χριστός Ανέστη’ να το ψέλνετε ελληνικά!»

            Σ’ αυτές τις 124 ευθύβολες λέξεις που απηύθυνε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Κάρολος Παπούλιας προς 150 νέους της Ελληνικής Διασποράς, που φιλοξενήθηκαν στην Ελλάδα το 2010, συμπυκνώνεται όλο το μεγαλείο, ο πλούτος, η προσφορά και η μοναδικότητα της Ελληνικής γλώσσας και η αδήριτη εθνική αναγκαιότητα της σωστής και πλήρους εκμάθησής της, στα διάφορα στάδια της πολυαιώνιας εξέλιξής της, χωρίς έξωθεν παρεμβάσεις και επεμβάσεις…

            Γιατί, δυστυχώς, δεν επιτρέπουμε στη γλώσσα μας τη φυσική, αβίαστη και ομαλή εξέλιξη, δεν την αφήνουμε να ακολουθήσει την φυσιολογική μεταβολή των κοινωνικών συνθηκών. Συγχύσαμε τη γλώσσα με την πολιτική, αναγορεύσαμε τους πολιτικούς σε γλωσσολόγους και ρυθμίζουμε τα της γλώσσας με νόμους, λες και τους είχε ποτέ ανάγκη η Ελληνική γλώσσα για να εξελιχθεί και να μεγαλουργήσει...

            Και ενώ διαφαίνονται πλέον έντονα οι συνέπειες της «χειρουργικής επέμβασης», που κατήργησε τονικά σημάδια και πνεύματα, αργά, αλλά μεθοδικά, επιβάλλεται από αόρατους «ειδικούς» η σταδιακή «απλοποίηση» της ορθογραφίας, η κατάργηση των διπλών συμφώνων, των διαφόρων - ι -, ή η αντικατάσταση των ευ και αυ με εφ/εβ και αφ/αβ, κακοποιούμε ορθογραφικά και αισθητικά τις εισηγμένες στην Ελληνική γλώσσα ξένες λέξεις, επιστρέφοντας στην πρωτόγονη ηχητική γραφή, εν ονόματι, πάντα, του εκσυγχρονισμού και της εξέλιξης...

            Τέτοιες προσπάθειες και απόψεις, όμως,  δεν είναι και τόσο πρωτότυπες και εκσυγχρονιστικές, όπως φαίνονται.. Κάτι ανάλογο επιχειρούσε και προωθούσε το 19^ο αιώνα ο Ψυχάρης, για να δεχθεί τη δικαιολογημένη λοιδωρία του Γ. Σουρῆ:

«και αν αντί του ύψιλον, σεις γράφετε το βήτα,

μη καινοτόμος θέλετε για τούτο να φανείτε.

Αυτἀ τ’ αστεία ο καθείς τα κάμνει ελευθέρως,

και εις το άστυ των σοφών κι εις κάθε άλλο μέρος»!

† Ο ΣΥΡΟΥ ΔΩΡΟΘΕΟΣ Β΄

(ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ “ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ”, ΣΑΒΒΑΤΟ 29 ΝΟΕ 2014)