Τήνος, στο αιγαίο πέλαγος.
Το τρίτο σε μέγεθος νησί των Κυκλάδων (194,26τ. χιλ – 9000 κάτοικοι), το νησί του Θεού των ανέμων του Αίολου την κατοικία του οποίου οι αρχαίοι κάτοικοι του νησιού τοποθετούσαν στο ψηλότερο βουνό τους, τον Τσικνιά (725μ), βουνό που ο άνεμος μαστίγωνε αλύπητα και συνεχώς με τις ριπές του…..
Τήνος, με τον Ναό της Παναγίας στο λιμάνι της πρωτεύουσας της, Τήνου ή Χώρας, Ναό που αποτελεί το μεγαλύτερο κέντρο λατρείας της Παναγίας στην Ελλάδα. Ο Ναός κτίστηκε στις αρχές της Ελληνικής κατά των Τούρκων κατακτητών Επανάστασης (1821), χιλιάδες ορθόδοξοι των επισκέπτονται διαρκώς, αμέτρητα τα θαύματα της Θεοτόκου που αναφέρουν οι πιστοί, «Μουσείο» πίστης και πόνου ο Ναός της στο λιμάνι της Τήνου, λιμάνι που στις 15 Αυγούστου του 1940 δέχτηκε στα υγρά βάθη του το ελληνικό πολεμικό πλοίο Έλλη, όταν το τορπίλισε ιταλικό υποβρύχιο (Β παγκ. πολ.).
Λιμάνι και πρωτεύουσα στη Νότια ακτή του νησιού, απόσταση από τον Πειραιά 86 ναυτικά μίλια, χρισμένη πάνω ακριβώς από την αρχαία πρωτεύουσα του νησιού, το μεγαλύτερο λατρευτικό κέντρο της Παναγίας στον Ορθόδοξο κόσμο.
Τήνος, θρύλοι, παραδώσεις, ανεμόμυλοι, βράχοι με παράξενα σχήματα, φραγκοσυκιές, φασκόμηλο, μαγευτικές παραλίες, περισσότεροι από 600 περιστερώνες στις εξοχές της και περισσότερες από 750 εκκλησίες, πρώτος προορισμός του επισκέπτη της ο ναό της Παναγίας.
Φεύγοντας από εκεί, αξίζει τον κόπο μια επίσκεψη στον μικρό του 17ου αιώνα ναό του Άγιου Γεώργιου με το θαυμάσιο ξυλόγλυπτο τέμπλο στα δεξιά κατεβαίνοντας προς το λιμάνι.
Εκεί κοντά και το αρχαιολογικό Μουσείο του νησιού και, ανάμεσα στα εκθέματα του, ένα εύρημα του 1905 μοναδικό. Είναι το περίφημο Ηλιακό Ρολόι, έργο του 1ου π. Χ αιώνα κατασκευασμένο από τον Ανδρόνικο από την Κάρυστο. Μάρμαρο- άφθονο στη Τήνο από την Αρχαιότητα-, μαρμάρινα γλυπτά- συνθέσεις στη στοά του αίθριου του Μουσείου, συγκεντρωμένο εκεί από το Ιερό που ανασκάφτηκε στην περιοχή Κιόνια, Δ. της Τήνου και πολύ κοντά στη θάλασσα. Ο ναός αυτός, τα ευρήματα του οποίου βρίσκονται στο Μουσείο, ιδρύθηκε τον 3ο π. Χ. αιώνα, ήταν ο σημαντικότερος αρχαίος ναός την Τήνου αφιερωμένος στο Θεό Ποσειδώνα και στην σύζυγο του Αμφιτρίτη, θεός της θάλασσας ο Ποσειδώνας, προστάτιδα της γυναίκειας γονιμότητας η Αμφιτρίτη, ναός με μεγάλη φήμη στον αρχαίο κόσμο, από τον αρχαιολογικό χώρο των Κιονίων, επιστροφή στην πρωτεύουσα για το μουσείο Τηνίων Καλλιτεχνών.
Μεγάλη η ανάπτυξη γλυπτικής και ζωγραφικής στο νησί, αρχαία παράδοση, άφθονο μάρμαρο… οι μεγαλύτεροι Έλληνες εικαστικοί τα νεότερης Ελλάδας κατάγονται από την Τήνο (π.χ. ζωγράφοι Λύτρας, Γκύζης), έργα τους σ’ αυτό το Μουσείο, ανάμεσα τους και 25 δημιουργίες γλυπτά και σχέδια του τρελού του χωριού.
Γιαννούλης Χαλεπάς (1851-1938) κορυφαίος Έλληνας γλύπτης, συνεχιστής της παράδοσης ων προγόνων του, γεννήθηκε στη «κοιτίδα» καλλιτεχνών της Τήνου, τόπο γέννησης ξακουστών γλυπτών το χωριό Πύργος στο βόρειο άκρο του νησιού. Εδώ και το φυσικό λιμάνι του νησιού (της χώρας είναι τεχνητό), εδώ και το ΜΟΥΣΕΙΟ ΤΗΝΙΩΝ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΩΝ ΠΥΡΓΟΥ (στη συλλογή του και δυο έργα, προτομές του γλύπτη Γιαννούλη Χαλεπά, εδώ και το πατρικό σπίτι- Μουσείο του μεγάλου δημιουργού.
Γιος μαρμαρογλύπτη νεαρός Γιαννούλης σπούδασε γλυπτική –το μεγάλο πάθος-, πρώτα στη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας 91869-1872) και κατόπιν στο Μόναχο (1873-1876). Στην διάρκεια των σπουδών του στην Γερμανική Ακαδημία κερδίζει 2 βραβεία για τα έργα του:
- Το παραμύθι της πεντάμορφης (1874)
- Σάτυρος που παίζει με τον Έρωτα (1874)
Επιστροφή του στην Ελλάδα, Αθήνα και δημιουργία του έργου που τον έκανε γνωστό σε Ελλάδα και εξωτερικό, το ταφικό μνήμα η Κοιμωμένη (1878).
Ο νεαρός γλύπτης, έχει ήδη δημιουργήσει μερικά από τα γνωστότερα έργα του, είναι πασίγνωστος, είναι η εποχή εμφάνισης των πρώτων συμπτωμάτων της ψυχικής του ασθένειας. Ταξιδεύει στο εξωτερικό, περνά χρόνια ταλαιπωρίας και απελπισίας, κάνει απόπειρα αυτοκτονίας, τελικά, τον Ιούλιο του 1888 θα εισαχθεί στο ψυχιατρείο της Κέρκυρας. 14 χρόνια παραμονής σ’ αυτό, έξοδος και επιστροφή στην Τήνο το 1902 στο πατρικό του σπίτι, σπίτι που θα μετατραπεί γι’ αυτόν σε φυλακή. Φυλακή με φύλακα την μητέρα του, αγαθή γυναίκα που πίστευε ότι η τέχνη της γλυπτικής ήταν η αιτία της ψυχικής ασθένειας του γιου της και κατάστρεφε ότι ο ταλαιπωρημένος Γιαννούλης δημιουργούσε, μόλις άρχισε να συνέρχεται από την πάθηση του. Κρυφά, δημιουργούσε ο γλύπτης, η μητέρα του έσπαγε τα έργα του. Ζωή εφιαλτική για τον μεγάλο καλλιτέχνη, είναι 60αρης, γυρίζει ρακένδυτος στο χωριό, μαζεύει αποτσίγαρα από το δρόμο, κάνει μικροδουλειές για την επιβίωση του. Φτωχός και…. τρελός, ο Τρελός του Χωριού….
Ο θάνατος της μητέρας του σηματοδοτεί την αρχή μιας νέας ζωής για τον Γιαννούλη Χαλεπά κι ο τρελός του χωριού θα λάβει το βραβείο : «Αριστείο Γραμμάτων και Τεχνών» (1827), έχει ήδη πιάσει «ξανά στα χέρια του πηλό και γύψο, δημιουργεί, οργανώνονται εκθέσεις έργων του, εγκαθίσταται στην Αθήνα (1930) στο σπίτι της ανιψιάς του, δημιουργεί μέχρι το θάνατο του σε ηλικία 87 χρόνων τα 1938.
Γιαννούλης Χαλεπάς, από τους μεγαλύτερους εικαστικούς της νεότερης Ελλάδας, πάλη ταλέντου με τις δυνάμεις της ψυχασθένειας, νίκη της ιδιοφυΐας του, το πατρικό σπίτι του στον Πύργο Πανόρμου, μουσείο, έργα του σε ιδιωτικές συλλογές, το μουσείο Τηνίων Καλλιτεχνών, στην Εθνική Πινακοθήκη.
Τήνος, το νησί των ανέμων, των μεγάλων δημιουργών, της παναγίας, το νησί φυσικής ομορφιάς και πολιτισμού από τους προϊστορικούς χρόνους μέχρι σήμερα.
Σημείωση: το χωριό Πύργος πήρε το όνομα του από τον Πύργο Βένετου άρχοντα της περιοχής. Βρίσκεται –ο πύργος-, στο πίσω μέρος του χωριού. Ο πύργος είναι το μεγαλύτερο χωριό του νησιού, η κοινότητα που υπάγεται καλείται Πάνορμο.
Πηγές: Πάπυρος-Larousse
Δομή/Γεωγραφία.
0 Comments :
Δημοσίευση σχολίου